Dara 'nın hükümdarlık dönemi
Taht kavgasını kazanarak başa geçen Büyük Dara (MÖ 548 - 486), Pers ordusunun en seçkin birliği sayılan Ölümsüz Onbinlerin komutanıydı. Hükümdar olması ile birlikte Pers boyunduruğu altındaki ülkelerde isyanlar çıktı. Dara bunları kısa zamanda bastırdı. Babil'in seçkin vatandaşlarından 3000 tanesini çarmıha gerdirdi. Böylesine büyük bir imparatorlukta bunalımlarla başa çıkmanın güçlüğünü anladığından askeri denetimden vazgeçerek akıllıca bir yönetim düzeni ve örnek sayılan bir imparatorluk sistemi kurdu. Böylece ülke, bir kuşak boyunca sakin ve zengin bir dönem yaşadı. Dara, yurdunda barışı sağlayınca ordularını önce Boğaz üzerinden Tuna ve Volga'ya, sonra da İndus
vadisine yöneltti. Pers imparatorluğu
büyüklüğünün doruğuna ulaşmıştı.
Tahıl ve hayvancılığa dayanan
tarım, ülkenin başlıca geçim kaynağıydı.
Kilometrelerce uzanan tüneller
yardımıyla yapay sulama
uygulanmaktaydı.
Ülkenin özgün dininde güneş
ile özdeş tutulan Mithra ile su ve
bereket tanrıçası Anahita'ya tapınılmaktaydı.
Bu tanrıların arasına
daha sonra, yüce varlık Alıura Mazda da katıldı. Bu son tanrı
altıncı yüzyıl peygamberi Zoroaster
yada Zerdüşt'ün sözünü ettiği "bilge tanrı" idi. Dünyanın yaratıcısı
ve yöneticisi olan Alıura Mazda
gök kubbeyi sırtına giymişti.
Güneş ve ay onun gözleriydi. Yeryüzü,
ateş, rüzgar, su, doğadaki
her şey onundu. Hindistan'
da yaşayan ve hala Zerdüşt dinine
inanan Parsi'ler, bu nedenle, doğayı
kirletmemek için ölülerini "sessizlik kulelerinin" üstüne akbabalara
yem olmak üzere bırakırlar.
Yunanistan'nın istilası
 |
| Büyük İskender |
Egemenliğin kişiler tarafından
değil, Krallar Kralı, olarak bilinen bir kişi tarafından daha iyi
sürdürülebileceğine inanan Persler
monarşik yönetim biçimini destekliyorlardı. Atina'nın kent-devletleri
ise, köleler ve yurttaş olmayanlar
katılmamak koşuluyla, demokrasiyi savunuyorlardı. Dara
Yunan kent-devletlerini ve kolonilerini
tehlike kaynağı olarak görmekteydi.
İyonya'da isyan çıkmasını
ve Isparta ile Atina'nın İyonlara
yardım etmesini bahane ederek
Ege denizini geçti, fakat Marathan
'da Atina kuvvetlerine yenildi. Yunanistan'a yeni bir seferin hazırlıkları
içindeyken, MÖ 486'da öldü.
Dara'nın oğlu Kserkses (MÖ
519-465) büyük bir orduyla Çanakkale
Boğazını geçerek Ispartalıları
Thermopylai'de yenilgiye uğrattı.
Atina'da Akropolis'i yakarak Yunanlıların
derin nefretini kazandıktan sonra, MÖ 479 yılında Avrupa'dan
geriye atıldı. Akamanış
imparatorluğu bundan sonra gerilemeye
başladı. MÖ 331 yılında
Makedonyalı Büyük İskender bu
hanedanın son kralı Dara III'ü
Arbela Savaşında (Gaugamela Savaşı da deniyor) yendi. Dev Pers
ordusunu bozguna uğrattı. Akrepolis'in
öcünü almak için Persepolis'i
yaktı. İran artık İskender'in imparatorluğunun
bir parçası olmuştu.
0 yorum:
Yorum Gönder