Sümerler: Akkad Kralı Büyük Sargon ve III. Ur Sülalesi

Kral Sargon

Sümerler yazı dizimizin üçüncü ve son bölümündeyiz. Sümerler: MÖ 4000-2000 ve Sümerler: I. Ur Sülalesi adlı bölümleri de okumanızı tavsiye ederiz.

Başlangıçta kimse tarafından tanınmayan Sargon, başarılı bir mücadele sonucunda Lugalzagzigi’yi tahttan indirdi ve Sümer’in geri kalan bölümünü, Suriye’yi, Anadolu’nun belli bir bölümünü ve Güneybatı İran’ın dağlık bölgesini egemenliği altına aldı. İsyanlara karşın, torunu Naram-Sin tam 37 yıl görkemli bir saltanat sürdü. Sargon sülalesine M.Ö. 2230yıllarında kuzey ve kuzeydoğudan gelen Guttiler son verdi. Bu yeni dönemden geriye pek az iz ve anıt kaldı. Yalnız, Lagaş’ın Ur-Baba ve Gudea’nın yönetiminde büyük bir refaha kavuştuğu bilinmektedir. Uruk’lu Utu-Kegal  Guttiler’i ülkeden sürdüyse de, Ur’daki yardımcısı Ur-Nammu onu alaşağı ederek III. Ur Sülalesini kurdu.

III. Ur Sülalesi

Ur-Nammu, otoritesinin sınırlarını kabul ettiğinden olacak, “Dört Bölgenin Kralı” ünvanını almadı, “Sümer ve Akkad Kralı” ünvanı ile yetindi. 18 yıl süren saltanatı oldukça zengin ve güçlü geçti. Basra Körfezine ulaşan su yolunun onarılması gibi, hükümdarlığı sırasında yapılan büyük yapılarda bunu gösterir. Ur-Nammu’dan sonra tahta geçen Şulgi (M.Ö. 2095-2048), Guttiler ve Hurriler ile savaşarak topraklarını doğu ve kuzeydoğuya doğru genişletti. Yazdığı mektuplar ve kraliyet ilahileri ile edebiyat alanında da sivrilen Şulgi, sekiz müzik aletini çok iyi çaldığını iddia ediyordu. Onun ardından gelen Şu-Sin (M.Ö. 2038-2030) batıdan gelen saldırılara karşı koydu.  Amurrular’a karşı zafer kazanan İbbi-Sin (M.Ö. 2020-2006) ise daha sonra kentinin Elamlar’ın eline geçmesine engel olamadı.

Gudea

Resimde görülen Lagaş’lı Gudea, önemli kamu hizmetleri kuracak kadar kentini zengin eden Ur-Baba’nın damadı idi. Ur-Baba, aynı zamanda, bir heykeltıraş okulunu da desteklemişti. Gudea ise, geriye, o dönemin gündelik yaşamını ve dinsel törenlerini anlatan yazılar bıraktı. Ayrıca, servetinin hemen hemen tümünü tanrısı Ningirsu için yaptırdığı evin yapımına ve değerli taşlarla süslenmesine harcadı.

Kral Sargon'un Ülkesi

Dünyanın ilk büyük imparatorluğunu Akad’lı Sargon kurmuştu. Bu imparatorluğun sınırları o kadar genişti ki isyan çıkmamasına imkan yoktu.